9.11. Lerretformat

9.11. Lerretformat
	9. Menyen “Bilete” i biletmenyen

Revisjonshistorie
Revisjon $Revision: 2416 $	2007-11-17	KoSt

“Lerretet” er det synlege området for bilete. Som oftast samasvarar lerretformatet med storleiken på laga i biletet. Kommandoen lerretformat gir deg høve til å forandra storleiken på lerretet utan å endra noe på innhaldet i biletet. Gjer du lerretet mindre enn biletet, vil det synlege området bli krympa, men sjølve biletlaget eksisterer likevel, usynleg, utanfor lerretkanten. Gjer du lerretet større enn biletet, vil lerretet vere synleg mellom biletet og lerretkanten.

Når du reduserer lerretet, vil lerretgrensa bli vist som ein tynn, negativ kant i miniatyren. Musepeikaren viser flyttesymbolet. Klikk og dra biletet innføre lerretramma.

9.11.1. Aktivering

Du får tilgang til denne undermenyen på biletmenyen via Bilete → Lerretformat.

9.11.2. Beskriving av dialogen “Lerretformat”

Figur 15.73. Dialogen “Lerretformat”

Lerretstorleik

Breidde; Høgde

Du kan bestemma Breidde og Høgde på lerretet. Til vanleg blir desse målt i pikslar, men du kan velje andre måleeiningar etter behov frå nedtrekkslista, eller du kan velje prosent dersom den nye dimensjonen skal vere relativ i høve til lagformatet. Dersom lenka til høgre for breidde og høgde ikkje er broten, vil breidde og høgde få same relative forholdet som i biletet. Bryt du lenka ved å klikka på ho, kan du setje breidde og høgde uavhengig av kvarandre.

Same kva måleeining du bruker vil informasjonen om breidde og høgde alltid bli vist i pikslar like under felta Breidde og Høgde saman med informasjon om oppløysinga. Du kan ikkje endra biletoppløysinga i denne dialogen. Har du slike ønskje, kan du sjå meir om dette i Seksjon 9.13, “ Utskriftformat ”.

Forskyving

Verdiane i Forskyving bestemmer plasseringa av biletet på lerretet. Resultatet blir vist i førehandsvisinga. Dersom lerretet er mindre enn biletet, syner førehandsvisinga lerretet som ei tynn, svart ramme.

X; Y

Parametra X og Y er koordinata for det øvre, venstre hjørnet av biletet relatert til det tilsvarande hjørnet av lerretet. Når lerretet er mindre enn biletet, blir verdiane negative. Den vanlege måleeininga er piksel, men du kan endre dette ved behov. Du kan skrive nye verdiar i tekstboksane, eller du kan klikke på piltastane i enden av boksane for å flytte biletet ein piksel om gongen. Held du nede Shift-tasten, flytter biletet seg 10 pikslar om gongen.

Lag

Før versjon 2.4 av GIMP hadde “lerretformatet” ingen verknad på lagstorleiken. For å forandre lagformatet måtte du bruke kommandoen set laggrensene. I innstillinga “lag” kan du nå spesifisera kva for lag, om noen, som skal tilbakestillast til ny storleik:

Figur 15.74. Liste over moglege tilbakestillingar

Ingen: Normalinnstillinga. Bare lerretet blir forandra.
Alle laga: alle laga blir tilbakestilte til same format som lerretet.
Lag med same format som biletet: Bare desse laga blir tilbakestilte til same format som lerretet har.
Alle synlege lag: Bare dei laga som er merka med symbolet blir tilbakestilte til same format som lerretet har.
Alle samanlenka lag: Bare dei laga som er lenka saman, og altså merka med symbolet i lagdialogen blir tilbakestilte til same format som lerretet har.

Sentrer

Knappen Sentrer sentrerer biletet på lerretet. Verdiane for forskyving blir rekna ut automatisk og vist i tekstboksane.

Notat

Når du klikkar du på knappen Endre storleik, blir lerretet sett til dei valde verdiane. Sjølve biletet og visinga av det, blir ikkje forandra.

Dersom lerretet blir større enn biletet, vil det ikkje vere noe lag i området rundt biletet. Dette området er gjennomsiktig, noe som blir markert med sjakkbrettmønsteret. Skal du arbeide på denne delen av lerretet, må du gjere det om til eit biletlag først. Dette kan du gjere med å flate ut biletet. Dette gir eit bilete med eitt lag. Er dette lite ønskjeleg, kan du i staden utvida det aktive laget med kommandoen laget til biletformatet. Endeleg kan du kreere eit heilt nytt lag og fylle dette med den bakgrunnen du ønskjer. Dette vil gi ein digital “passe-partout” (ei slags pappramme med opning for biletet).

9.11.3. Eksempel

Figur 15.75. Originalbiletet

Vi byrja med eit grønt bakgrunnslag på 100 × 100 pikslar og får samstundes eit lerret med same storleiken. Deretter legg vi inn eit raudt lag på 80 × 80 pikslar. Dette definerer også lerretstorleiken. Omrisset for det aktive laget er markert med ei svart og gul prikkelinje. Det raude laget er mindre enn lerretet. Det ubrukte området er gjennomsiktig. Bakgrunnsfargen i verktøykassa er sett til gul.

Figur 15.76. Lerretet er forstørra (laga er uendra)

Lerretet er nå forstørra til 120 × 120 pikslar. Laga er uendra. Den delen av lerretet som ikkje er dekka av biletlaga er gjennomsiktig.

Figur 15.77. Lerretet er forstørra (alle laga er endra)

Lerretet er sett til 120 × 120 pikslar. Alle laga er forstørra til same storleik som lerretet. Den ufarga delen av det raude laget er gjennomsiktig og gul (bakgrunnsfargen i verktøykassa) i det grøne bakgrunnslaget.

9.11.4. Kva kan dette brukast til?

Du kan bruke kommandoen for å beskjere eit bilete:

Figur 15.78. Sett lerretformat

Opna lenka mellom breidde og høgde ved å klikka på henne. Ved å forandra breidde og høgde og å prøva seg fram med å flytte biletet i høve til lerretet, kan du beskjere biletet eller deler av biletet etter ønskje. Når resultatet er slik du vil ha det, klikkar du på Senter-knappen og deretter på Tilbakestill-knappen.

Figur 15.79. Beskore bilete

	Notat
	Som oftast vil du likevel finne at det er enklare å bruke beskjeringsverktøyet.