Φωτογραφίες εκτός εστίασης και οι περισσότερες ψηφιοποιημένες εικόνες συχνά χρειάζονται μια διόρθωση οξύτητας. Αυτό οφείλεται στην επεξεργασία ψηφιοποίησης που πρέπει να διαιρέση μια χρωματική συνέχεια σε σημεία με μικρή διαφορά χρωμάτων. Στοιχεία πιο μικρά από τη συχνότητα δειγματοληψίας θα γίνουν μέσος όρος σε ένα ομοιόμορφο χρώμα. Έτσι τα απότομα όρια αποδίδονται λίγο θολωμένα. Το ίδιο φαινόμενο εμφανίζεται όταν εκτυπώνονται κουκκίδες χρώματος σε χαρτί.

Το φίλτρο όξυνσης (το παλιό όνομα ήταν μάσκα απόξυνσης) οξύνει τις άκρες των στοιχείων χωρίς αύξηση θορύβου ή ατέλειες.

To prevent color distortion while sharpening, you can Decompose your image to HSV and work only on Value. Go to Colors → Components → Decompose…. Make sure the Decompose to Layers box is checked. Choose HSV and click OK. You will get a new gray-level image with three layers, one for Hue, one for Saturation, and one for Value. (Close the original image so you won't get confused). Select the Value layer and apply your sharpening to it. When you are done, with that same layer selected, reverse the process by using Compose. Go to Colors → Components → Compose…. Again choose HSV and click OK. You will get back your original image except that it will have been sharpened in the Value component.

This filter is found in the main menu under Filters → Enhance → Sharpen (Unsharp Mask)….

Η χρήση μιας μάσκας απόξυνσης για όξυνση μιας εικόνας μπορεί να φαίνεται μάλλον παράξενη. Ιδού η εξήγηση:

Σκεφτείτε μια εικόνα με αντίθεση σε κάποια θέση. Η καμπύλη έντασης των εικονοστοιχείων σε μια γραμμή που πηγαίνει μέσα από αυτήν την αντίθεση θα εμφανίσει μια απότομη αύξηση της έντασης: σαν μια σκάλα, εάν η αντίθεση είναι τελείως απότομη (γαλάζια), σαν S εάν υπάρχει κάποια θόλωση (κίτρινη).

Τώρα, έχουμε μια αρχική εικόνα με κάποια θόλωση (μαύρη καμπύλη) που θέλουμε να οξύνουμε. Εφαρμόζουμε λίγο περισσότερη θόλωση: η διακύμανση της έντασης θα είναι πιο βαθμιαία (πράσινη καμπύλη).

Ας αφαιρέσουμε τη διαφορά μεταξύ έντασης θαμπάδας (πράσινη καμπύλη) και της έντασης της αρχικής εικόνας (μαύρη καμπύλη) από την ένταση της αρχικής εικόνας (μαύρη καμπύλη). Παίρνουμε την κόκκινη καμπύλη, που είναι πιο απότομη: αντίθεση και οξύτητα αυξήθηκαν. QED.

Η μάσκα απόξυνσης χρησιμοποιήθηκε πρώτα στην φωτογραφία αργύρου. Ο φωτογράφος δημιουργεί πρώτα ένα αντίγραφο της αρχικής αρνητικής φωτογραφίας με επαφή, σε ένα φιλμ, τοποθετώντας μια λεπτή πλάκα γυαλιού μεταξύ τους· αυτό θα παράξει ένα θολωμένο αντίγραφο λόγω διάχυσης του φωτός. Έπειτα τοποθετούμε και τα δύο φιλμ, σε ένα φωτογραφικό μεγεθυντή, για να τα αναπαράξουμε σε χαρτί. Οι σκοτεινές περιοχές του θετικού θολωμένου φιλμ, αντιτιθέμενες στις καθαρές περιοχές του αρχικού αρνητικού θα αποτρέψουν το φως να περάσει από μέσα και έτσι θα αφαιρεθούν από το φως που πηγαίνει μέσα από το αρχικό φιλμ.

Ιδού. Το πρόσθετο «μάσκα απόξυνσης» κάνει το ίδιο για σας.

Στο ξεκίνημα της καμπύλης, μπορείτε να δείτε μια κλίση. Εάν η θόλωση είναι σημαντική, αυτή η κλίση είναι πολύ βαθιά· το αποτέλεσμα της αφαίρεσης μπορεί να είναι αρνητικό και μια συμπληρωματική λουρίδα χρώματος θα εμφανιστεί μαζί με την αντίθεση ή ένα μαύρο φωτοστέφανο γύρω από ένα αστέρι στο φωτεινό παρασκήνιο ενός νεφελώματος (εφέ μαύρου ματιού).