Out-of-focus foto's en de meeste gedigitaliseerde afbeeldingen hebben vaak een correctie voor de scherpte nodig. Dat komt door het proces van digitaliseren dat een kleurcontinuüm in punten moet opdelen in enigszins van elkaar verschillende kleuren. Elementen die kleiner zijn dan de monsterfrequentie zullen worden gemiddeld naar een uniforme kleur. Scherpe randen zullen zo een beetje vervaagd worden gerenderd. Hetzelfde fenomeen verschijnt bij het afdrukken van stippen op papier.

Het filter Verscherpen (Onscherp masker) (eerder Onscherp masker genoemd) scherpt randen van de elementen aan, zonder ruis of onzuiverheden te verhogen.

U kunt, om vervormen van kleuren tijdens het verscherpen te voorkomen,uw afbeelding Ontleden naar HSV en alleen werken op de Waarde. Ga naar Kleuren → Componenten → Ontleden…. Zorg ervoor dat het keuzevak Ontleden naar lagen is geselecteerd. Kies HSV en klik op Oké. U zult een nieuwe afbeelding in grijsniveaus krijgen met drie lagen, een voor Tint, een voor Verzadiging en een voor Waarde. (Sluit de originele afbeelding zodat u niet in de war raakt). Selecteer de laag Waarde en pas uw verscherpen er op toe. Wanneer u klaar bent, met diezelfde laag geselecteerd, keer het proces om door Samenstellen te gebruiken. Ga naar Kleuren → Componenten → Samenstellen…. Kies opnieuw HSV en klik op Oké. U zult uw originele afbeelding terugkrijgen, behalve dat die zal zijn verscherpt in de component Waarde.

Dit filter is te vinden in het hoofdmenu onder Filters → Verbeteren → Verscherpen (Onscherp masker)….

Gebruiken van een onscherp masker om een afbeelding te verscherpen kan vreemd lijken. Hier is de uitleg:

Denk aan een afbeelding met op sommige plaatsen contrast. De intensiteitscurve van de beeldpunten op een lijn die door dit contrast gaat zal een abrupte verhoging van intensiteit laten zien: als een trap als het contrast perfect scherp is (blauw), als een S als er wat vervaging is (geel).

Nu hebben we een originele afbeelding met wat vervaging (zwarte curve) die we willen verscherpen. We passen nog wat meer vervaging toe: de variatie van de intensiteit zal meer gradueel zijn (groene curve).

Laten we het verschil aftrekken tussen de vervaagde intensiteit (groene curve) en de intensiteit van de originele afbeelding (zwarte curve) van de intensiteit van de originele afbeelding (zwarte curve). We krijgen de rode curve, die meer abrupt is: contrast en scherpte zijn verhoogd. QED.

Onscherp masker werd voor het eerst gebruikt bij fotografie met zilver. De fotograaf maakte eerst een kopie van het originele negatief door contact, op een film, plaatst een dunne glazen plaat tussen beide; dat zal een vervaagde kopie produceren, vanwege de diffusie van het licht. Dan worden beide films in een fotovergroter geplaatst, om ze op papier te reproduceren. De donkere gebieden van de positief vervaagde film, tegengesteld aan de heldere gebieden van het originele negatief, zullen voorkomen dat licht er doorheen gaat en zo zal worden afgetrokken van het licht dat door de originele film gaat.

Voilà. De plug-in “Onscherp masker” doet hetzelfde voor u.

Aan het begin van de curve ziet u een dip. Als vervagen belangrijk is, is deze dip heel diep; het resultaat van de aftrekking kan negatief zijn en een aanvullende kleurstreep zal langs het contrast verschijnen, of een zwarte halo rondom een ster op de lichte achtergrond van een nevel (effect van een blauw oog).