Hoofdstuk 9. Tekstbeheer

Inhoudsopgave

1. Tekst Bewerken
1.1. Tekstvak
1.2. Tekstlagen bewerken
1.3. Tekst Gereedschapsvenster
1.4. Contextmenu van tekst
2. Tekst
2.1. Lettertypen toevoegen
2.2. Letter problemen

1. Tekst Bewerken

Het tekstgereedschap is er om te werken met tekst. Zodra u begint te typen maakt u vanzelf een nieuwe laag, pal boven de actieve laag in het lagen dialoogscherm. Het begin van de tekst wordt ook ingevuld als naam van de laag.

Afbeelding 9.1. Voorbeeld van een tekstvoorwerp

Voorbeeld van een tekstvoorwerp

Voorbeeld van een tekstlaag met de grens van de tekstlaag aangegeven (Lettertype: "Utopia Bold" (Bold=Vet))

Voorbeeld van een tekstvoorwerp

Het lagen dialoogscherm met de tekstlaag boven de eerder actieve laag.


U kunt u de tekst direct op het canvas bewerken. Een venster met actuele tekst-opties wordt tijdens het bewerken boven het tekstkader op het canvas getoond.

[Opmerking] Opmerking

De instellingen die u in dit dialoogvenster op canvas wijzigt, zijn alleen van toepassing op de delen van de tekst die zijn geselecteerd of op nieuwe tekst die u typt na de huidige cursorpositie.

Wanneer u op het canvas klikt met Tekst als actief gereedschap krijgt u daar een nieuw tekstvak met een half-doorzichtig blok met de tekst-opties erboven.

De opties van het tekstgereedschap staan beschreven in Paragraaf 5.3, “Tekst”.

1.1. Tekstvak

U kunt meteen beginnen met tekst typen. Het tekstvak zal mee groeien met de tekst. Gebruik Enter voor een nieuwe regel.

You can also enlarge the text box by click-and-dragging, as you do with selections. The box size appears then in the status bar at the bottom of the image:

Om de tekst te bewerken moet u eerst het te bewerken deel in het tekstvak selecteren met de muis en/of Shift+pijltjes toetsen en dan de opties gebruiken van de Paragraaf 1.3, “Tekst Gereedschapsvenster”.

In plaats van op het canvas kunt u ook tekst schrijven in een apart tekstbewerker dialoogvenster, zoals beschreven in Paragraaf 5.3.3, “Tekstbewerker”.

U kunt de tekst verplaatsen over de afbeelding met het gereedschap Verplaatsen. Daarbij moet u om te beginnen op een letter klikken, niet op de achtergrond.

U kunt Unicode tekens invoeren met Ctrl+Shift+U plus de hexadecimale code van het gewenste teken, bijvoorbeeld:

Afbeelding 9.2. Unicode tekens invoeren

Unicode tekens invoeren

Ctrl+Shift+U

Unicode tekens invoeren

4 7

Unicode tekens invoeren

Enter


Natuurlijk is dit voornamelijk van belang voor de meer exotische tekens, en het werkt alleen als het gewenste teken ook voorkomt in het lettertype dat u hebt gekozen. (Een teken of woord kopiëren uit een tekstverwerker of browser werkt natuurlijk ook.)

Unicode 0x47 (G), 0x2665, 0x0271, 0x03C0

U kunt de tekst later nog bewerken, zolang de tekstlaag nog bestaat en hij niet met een ander gereedschap is bewerkt: Selecteer het Tekstgereedschap, maak de laag actief in het Lagen dialoogscherm en klik op de tekst.

1.2. Tekstlagen bewerken

Iedere bewerking die u op andere lagen uit kunt voeren kunt u ook op een tekst uitvoeren, maar dan kunt u daarna de tekst zelf niet meer wijzigen zonder die andere bewerkingen te verliezen.

Enkele eigenaardigheden in de omgang met teksten komen voort uit het feit dat een tekstlaag meer informatie bevat dan er wordt gegeven door de beeldpunten die u in de afbeelding op het scherm ziet. Een laag bevat ook de tekst informatie als letters die met een tekstbewerker te veranderen zijn. De tekstweergave verschijnt in een apart bewerkingsschermpje dat verschijnt als u met het tekstgereedschap bezig bent. Telkens als u iets aan de tekst wijzigt wordt de afbeeldingslaag opnieuw getekend om het effect van de verandering te tonen.

Als u een tekstlaag gemaakt hebt en er een bewerking op uitvoert die niet met het tekstgereedschap te doen is; roteren bijvoorbeeld. Als u daarna een verandering in de tekst maakt met het tekstgereedschap, wordt de tekst van daar uit weer opnieuw getekend en (het resultaat van) de rotatie wordt dan teniet gedaan.

Omdat dit risico niet zo duidelijk is probeert het tekstgereedschap u te behoeden voor dit soort fouten. Als u een bewerking op een tekstlaag uitvoert en later de tekst wilt wijzigen, verschijnt er eerst een berichtscherm dat met het wijzigen van de tekst alle voorgaande bewerkingen teniet gedaan worden. Het scherm geeft u drie mogelijkheden om op dit risico te reageren:

  • de tekst tòch wijzigen;

  • annuleren;

  • een nieuwe laag met dezelfde tekst aanmaken en de huidige ongewijzigd laten.

Afbeelding 9.3. Waarschuwing tekstbewerken bevestigen

Waarschuwing tekstbewerken bevestigen

1.3. Tekst Gereedschapsvenster

Afbeelding 9.4. Tekst Gereedschapsvenster

Tekst Gereedschapsvenster

U krijgt dit venster, zwevend boven het canvas, zodra u met het tekstgereedschap op het canvas klikt. het maakt het mogelijk om de tekst direct op het canvas te bewerken.

Naast de gebruikelijke eigenschappen als lettertype, stijl en afmeting kunt u ook de hoogte van de basislijn en de spatiëring en de kleur van de letters aanpassen, van de hele tekst of een selectie.

  • Lettertype van geselecteerde tekst: zodra u gaat typen in het vak van het lettertype krijgt u een uitklaplijst met namen die u daarmee nog kan kiezen.

  • Afmeting van de geselecteerde tekst aanpassen: U kunt de eenheid kiezen en de waarde intypen of kiezen.

  • Vet, Cursief, Onderstreept, Doorhalen, Stijl wissen : spreken voor zich.

  • De basislijn van de geselecteerde tekst aanpassen: Hiermee kunt u een of meer geselecteerde letters omhoog of omlaag verplaatsen ten opzichte van de andere. U kunt er ook een regel mee dichter bij een andere zetten. Gebruik de regelafstand in de gereedschap opties om de afstand tussen alle regels aan te passen.

    Afbeelding 9.5. Standaard basislijn

    Standaard basislijn

    Standaard basislijn aangegeven met een rode lijn.


  • Spatiëring van de geselecteerde tekst aanpassen: Het vergroten of verkleinen van de afstand tussen de letters. Werkt op een geselecteerd stuk tekst of op de plaats waar de tekstcursor staat.

    Inzoomen op een geselecteerde tekst:

    Afbeelding 9.6. Voorbeeld van geselecteerde tekst

    Voorbeeld van geselecteerde tekst
    Voorbeeld van geselecteerde tekst

    We zien dat het lettertype Sans proportioneel is: De letters hebben verschillende breedtes en de T steekt uit boven de e. De breedtes van de letters worden aangeduid met verticale lijntjes, ze overlappen elkaar een pixel. Nu zetten we de spatiëring van de tekst op 2 pixels:

    Afbeelding 9.7. Voorbeeld van tekstspatiëring

    Voorbeeld van tekstspatiëring
    Voorbeeld van tekstspatiëring

    Nu wordt er tussen elk paar letters in de selectie een spatie van 2 pixels getoond. De letterbreedtes blijven gehandhaafd, maar niet de overlapping tussen T en e.

    Here is a comparison with the Adjust letter spacing option of the Text tool:

    Afbeelding 9.8. Voorbeeld van tekstafstand

    Voorbeeld van tekstafstand
    Voorbeeld van tekstafstand

    Deze optie werkt op de hele tekst en grijpt aan op de oorspronkelijke afstand tussen de letters, en behoudt daarmee de kleinere afstand tussen de T en de e.

  • U kunt ook Alt+pijltjes toets gebruiken om de basislijn of de spatiëring te veranderen.

  • Kleur van de geselecteerde tekst aanpassen: deze knop opent een kleurkiezer dialoogscherm voor de geselecteerde tekst.

  • Stijl van de geselecteerde tekst wissen: met deze knop verwijdert u alle nieuwe instellingen die u op de geselecteerde tekst hebt toegepast. (Niet de eigenschappen die op een groter gebied zijn ingesteld.)

1.4. Contextmenu van tekst

Afbeelding 9.9. Contextmenu van tekst

Contextmenu van tekst

Dit menu roept u op met een klik op de tekst met de rechter muisknop. Het is net even anders dan het dialoogscherm Tekstbewerker.

  • Cut, Copy, Paste, Delete: these options concern a selected text. They remain disabled as long as no text is selected. Paste is activated if the clipboard is full of text.

  • Tekstbestand openen: Deze knop opent een verkenner scherm waarmee u een tekstbestand kan zoeken om in te voegen.

  • Wissen: Deze optie verwijdert alle tekst, geselecteerd of niet.

  • Pad van tekst: Deze optie maakt een pad van de omtrek van de (gehele) huidige tekst. Het resultaat is niet meteen zichtbaar. U moet eerst het Paden dialoogscherm openen en het pad zichtbaar maken, en dan hem met een muisklik actief maken. Nu kunt u dat pad bewerken, bijvoorbeeld enkele punten verplaatsen of vullen met een patroon.

    Deze bewerking is ook te vinden in het menu LagenTekst naar Pad.

    Afbeelding 9.10. Toepassing van Tekst naar pad

    Toepassing van Tekst naar pad

    Niets te zien.


    Afbeelding 9.11. Pad zichtbaar maken

    Pad zichtbaar maken

    Pad zichtbaar maken in de Paden dialoog. Het pad wordt getoond als een reeks rode lijnen.


    Afbeelding 9.12. Pad gereedschap actief

    Pad gereedschap actief

    Pad gereedschap actief, klik op het pad.


  • Tekst langs pad:

    Deze optie is alleen actief als er een pad bestaat. Als de tekst af is, maak of importeer dan een pad en maak dat actief. Als u eerst een pad hebt gemaakt is dat waarschijnlijk inactief en moet u het zichtbaar maken in het Paden dialoogscherm.

    The Text along path command is also available from the Layer menu in the main menu.

    De opdrachten Tekstgegevens verwijderen, Tekst naar pad en Tekst langs pad worden alleen in het menu Laag weergegeven als er een tekstlaag aanwezig is.

    Klik op de knop Tekst langs pad. De tekst wordt langs het pad overgenomen. De omtrekken van de letters vormen samen een nieuw pad, terug te vinden in het dialoogscherm Paden. Dit pad kunt u weer gebruiken als ieder ander pad.

    Afbeelding 9.13. Tekst langs Pad voorbeeld

    “Tekst langs Pad” voorbeeld
    “Tekst langs Pad” voorbeeld

    Door een tekstobject te converteren naar een selectie of een pad, kunt u het vullen, de contouren omlijnen, transformeren of in het algemeen het hele scala aan GIMP-gereedschappen toepassen om interessante effecten te krijgen.

  • Van Links naar Rechts / Van Rechts naar Links: de schrijfrichting van de tekst aanpassen.