| 4.10. NL-filteret | ||
|---|---|---|
|
4. Forbetringsfiltra |  |
| 4.10. NL-filteret | ||
|---|---|---|
|
|
4. Forbetringsfiltra | |
NL står for det engelske «Non Linear» (= ulineær). Filteret er utleidd frå Unix-programmet pnmnlfilt og kombinerer funksjonane utglatting, støvfjerning og gjer skarpare. Filteret arbeider på heile biletet, ikkje på utval.
Dette er litt av eit universalfilter med tre distinkte operasjonsmodus. Filteret analyserer kvar piksel i biletet for seg og endrar desse ut frå innstillinga du har vald og ut frå verdien på pikselen og nabopikslane. I staden for å bruka den vanlege blokka på 3 × 3 pikslar, brukar filteret sekskanta blokker rundt sentrumspikselen. Storleiken på desse blokkene vert bestemt ut frå kva radius du har sett i innstillingane.
Du finn dette filteret i hovudmenyen under → → .
Filteret verkar ikkje dersom det gjeldande laget har ein alfakanal. Menyoppføringa er i tilfelle kopla ut.
Når denne er avkryssa, vert resultat av parameterinnstillingane viste interaktivt i førehandsvisinga.
Operasjonsmodus er omtalt nedanfor.
Bestemmer på ein skala frå 0,00 til 1,00 kor sterkt filteret skal verka. Kva denne verdien eigentleg betyr, er avhengig av vald operasjonsmodus. Dette parameteret er relatert til, men ikkje det same som, alpha-parameteret brukt i programmet pnmnlfilt.
Bestemmer storleiken på samplingsområdet rundt kvar piksel. Verdiområdet går frå 0,33 til 1,00, der 0,33 betyr at området er den eine pikselen (og at filteret har ingen effekt) og 1,00 betyr at alle pikslane i eit 3 × 3 rutenett vert brukte.
Filteret kan utføre mange ulike funksjonar:
Verdien på pikselen i sentrum vert byt ut med gjennomsnitsverdien av dei 7 sekskanta områda. Områda er rangerte etter storleik, og den høgaste og lågaste alfa-verdien vert stroken før gjennomsnittet vert rekna ut. Dette betyr at dersom alfa er sett til 0,0 vil filteret verka som eit vanleg sløringsfilter der styrken av filteret vert bestemt av verdien av radius. Når du skal bruka filteret, kan det vera lurt å prøva med alfa = 0,0 og radius = 0,55 som startverdiar. Ønskjer du større verknad, kan du i staden setja alfa = 0.0 og radius til 1,0.
Med ein alfa-verdi sett til 1,0 vert verdien av senterpikselen sett til gjennomsnittsverdien for dei 7 sekskantane. Dette kan vera eit godt utgangspunkt for å fjerna tilfeldig støy i einskilde pikslar i biletet utan å spreia støyen vidare eller å sløra resten av biletet. Du kan fininnstilla verknaden med ulike verdiar for radius.
Mellomliggande alfa-verdiar vil gi ein effekt noko mellom utglatting og støyreduksjon. For ei lett filtrering kan du prøve med startverdien 0,8 for alpha og 0,6 for radius. Ønskjer du ein tydelegare effekt, kan du prøve med startverdiane alpha = 1,0 og radius = 1.0 .
Dette filteret legg eit aukande sløringsfilter over heile biletet. Det vert rekna ut ein verdi for variajonane i pikslane i dei omkringliggande sekskantane. Mengda av sløring vert så gjort omvendt proporsjonal med denne verdien. Tanken bak dette er at små variasjonar i biletet kjem frå støy, medan større variasjonar høyrer til i biletet. Som vanleg kontrollerar Radius den effektive radiusen. I dette filteret gjev ein radius mellom 0,8 og 1,0 best resultat. Alfa-verdien bestemmer støygrensa slik at alt over denne grensa vil verta mindre utglatta. Dette betyr at små verdiar gjev best effekt, medan høge verdiar fører til at store delar av biletet vert glatta ut. Du kan byrja med Alpha = 0,2 og Radius = 1,0 og prøva med litt høgare eller lågare verdiar for Alpha. Denne filtertypen er best for å mjuka opp utglattingsstøy.
Dette filteret verkar omvendt av det førre filteret. Det forsterkar kantar i biletet. Alpha-innstillinga kontrollerar mengda av kantforbetring, frå nesten ingenting (0,1) til det heilt overdrivne (0,9). Også her bestemmer radius effektiv radius. Brukbare verdiar kan vera mellom 0,5 og 0,9. Eit høveleg startgrunnlag kan vera alfa = 0,3 og radius = 0,8 .
Dei ulike operasjonsmodusane kan brukast etter kvarandre for å få det ønskte resultatet. For å for eksempel gjera om eit monokromt rasterbilete til eit gråtonebilde, kan du prøva ein eller to omgangar med utjamningsfilteret og deretter ein runde med det optimale estimeringsfilteret og til slutt litt subtil kantforbetring. Merk at bruk av kantforbetring truleg bare vil vera nyttig etter eit av dei ikkje-lineære filtwra (alfa-trimma gjennomsnitt eller optimalt estimeringsfilter), då kantforbetring er det direkte motsette av utjamning.
For å fjerna spor etter fargekvantiseringa, t.d. når eit GIF-bilete vert omforma tilbake til eit 24-bits bilete, kan du prøva ei gjennomkøyring av filteret med optimalt overslag med innstillingane alfa = 0,2 og radius = 1,0 og deretter ein runde med alfabasert middelverdi med alfa = 1,0 og radius = 0,55. Kanskje også ei kantforbetring til slutt. Har du bruk for store endringar med filteret optimalt overslag, vert resultatet som oftast best om du køyrer filteret fleire gonger med minkande alfa-verdiar enn om du køyrer det ein gong med store alfa-verdiar. Det er kanskje også på sin plass å minna om at det alltid er ein samanheng mellom graden av filtrering og tap av detaljar i biletet. Den beste løysinga er å prøva seg fram.
