3.4. Dialogvindauget for mønsterelement

3.4. Dialogvindauget for mønsterelement
	3. Dialogar relaterte til biletinnhaldet

I GIMP er eit mønsterelement eit lite bilete som vert brukt for å fylle ut område ved at kopiar av biletet vert lagt side om side. Du finn meir om dette, og om korleis du kan lage eigne mønsterelement, i avsnittet mønsterelement.

Mønsterelementa vert brukte med verktøya fyll og klone og i kommandoen fyll med mønsterelement.

Du vel mønsterelement ved å gå inn på dialogvindauget for mønsterelementa og klikka på det elementet du ønskjer. Det valde mønsteret vert vist i verktøykassa i området «Penslar/Mønsterelement/Fargeovergangar». Det følgjer med eit nokså tilfeldig utval av mønsterelement når du installerer GIMP, men det er heldigvis lett å laga nye.

3.4.1. Aktivering

Dette er ein dialog som kan limast inn i andre dialogvindauge. Sjå nærare om dette i Del 2.3, «Dialogar og samlevindauge («dokker»)».

Du har tilgang til det:

Frå verktøykassa ved å klikka på symbolet for mønsterelementet i området pensel/mønsterelement/fargeovergang (dersom du har merkt av for «Vis aktive penslar, mønsterelement og fargeovergangar» i «Brukarinnstillingane».
frå biletmenyen via Vindauge → Dialogvindauge → Mønsterelement,
frå fanemenyen i ein annan dialogmeny ved å klikka på fanen og velja Legg til fane → Mønster.
I innstillingane for kloneverktøyet og fyllverktøyet kjem det fram eit liknande dialogvindauge når du trykker på miniatyren som viser mønsterelementet. Her kan du velja mønsterelement frå ei liste. Du kan få fram det fullstendige mønsterdialogvindauget ved å trykkja på fyllsymbolet nedst til høgre i dialogvindauget. Avhengig av brukarinnstillingane du har gjort, vil eit mønsterelement vald med sprettoppmenyen berre gjelda for det aktive verktøyet, ikkje for dei andre teikneverktøya. Sjå meir om dette i Verktøyinnstillingane.

3.4.2. Å bruke dialogevindauget

Rutenett/Liste-modus

I fanemenyen har du valet mellom Vis som tabell og Vis som liste. I tabellmodus vert mønstra viste i ein todimensjonal tabell. Sidan du kan sjå forma på fleire mønsterelement samstundes, er det lett å velje det du har bruk for. I listemodus vert mønsterelementa sett opp i ei liste som også viser namnet på mønsterelementa.

	Tips
	I dialogvindauget vert alle mønsterelementa viste i same storleik. Dersom mønsterelementet er større enn denne ramma, vert berre ein del av elementet vist. Dette gjeld både i listemodus og i tabellmodus. Ønskjer du å sjå elementet i full målestokk, klikkar du på det og held nede museknappen ei lita stund.

	Notat
	I fanemenyen kan du finne kommandoen Storleik på førehandsvisinga som gir deg høve til å velje mellom ulike visingsformat.

Figur 15.37. Dialogvindauget for mønsterelementa

Listeform

Tabellform

Å bruka dialogvindauget (tabellform)

Øvst i dialogvindauget finn du namnet på det aktive mønsterelementet og storleiken målt i pikslar.

I midten finn du eit oversyn over alle tilgjengelege mønsterelement med det aktive elementet utheva. Klikkar du på eit av dei andre elementa, vert dette det aktive, noko som vert vist ved at det dukkar opp i verktøykassa.

Å bruka dialogvindauget (listeform)

I denne visinga vert mønsterelementa viste som ei liste saman med namn og format på kvart element. Også her kan du klikka på eit element for å gjera det til det aktive.

Dersom du dobbelklikker på eit mønsternamn, får du høve til å skrive inn eit nytt namn. Dette er likevel avgrensa til å gjelde mønster du sjølv har laga eller lagt inn. Dei som følgjer med GIMP kan du ikkje gjere noko med. Rett nok kan du tilsynelatande endra namnet, men så fort du trykkjer Enter, vert det gamle namnet det einaste som er i bruk.

Alt i listemodus verkar elles slik det gjer det i tabellmodus.

Dupliser mønsteret

Trykk på denne knappen for å laga ein kopi av det gjeldande mønsteret. Kopien vil få same namnet som originalen, men med «kopi» i tillegg.

Fjern mønsterelement

Trykkjer du på denne knappen, vert mønsterelementet fjerna både frå dialogvindauget og frå den personlege patterns-mappa di. Merk at du kan fjerna berre dei mønsterelementa som ligg i filer du har skrivetilgang til. Du kan såleis ikkje fjerna mønsterelement som vart installerte saman med GIMP eller er installerte i systemmappa patterns.

Oppdater mønsterelementa

Trykk på denne knappen for å la GIMP leite gjennom mønsterfilene for å legge eventuelle nye mønsterelement til lista. Dette er enklare enn å starte GIMP på nytt for å laste inn nye mønsterelement du måtte ha lagt til i mappa.

Opne mønsterelement som bilete

Klikk på denne knappen for å opna det gjeldande mønsterelementet i eit nytt biletvindauge slik at du kan redigera det. Diverre kan du (førebels) normalt ikkje lagra resultatet som «.pat»-fil, sjølv om du gir det nytt namn. Du får meldinga «Denied permission» (ikkje tilgang) fordi desse biletfilene er i «root». Sidan Windows på dette området er meir open, kan du derimot lagra dersom du bruker denne plattforma.

3.4.2.1. Sprettoppmenyen for mønsterelement

Figur 15.38. Sprettoppmenyen for mønsterelement

Oversyn

Du kan få fram denne menyen ved å høgreklikka på eit mønster. Denne menyen gjev deg stort sett dei same vala som er tilgjengelege frå knappane nedst i dialogvindauget. Desse operasjonane er dokumenterte her.

Opne mønsterelement som bilete, Fjern mønsterelement, Oppdater mønsterelementa: SjåDialogvindauget for mønster.
Kopier mønsteradressa: Kopier mønsteradressa gjer at du kan kopiera stien til det valde mønsteret inn i utklippstavla.
Vis i filhandsamaren: Vis i filhandsamaren opnar plasseringa til mønsteret i standard filutforskar.

3.4.3. Tagging

Du kan bruka taggar for å reorganisere visinga av palettane. Sjå Del 3.7, «Tagging».

3.4.4. Mønster på utklippstavla

Når du brukar kommandoane «kopier» eller «klipp ut», vert det lagt inn ein kopi av biletmønsteret i øvre, venstre hjørne i dialogvindauget for mønster. Denne vert ståande til du brukar kopier- eller klipp ut-kommandoen igjen. Biletet forsvinn når du lukkar GIMP.

Figur 15.39. Eit nytt «tavlemønster» på utklippstavla

	Notat
	Du kan lagra dette utklipstavlemønsteret med Rediger → Lim inn som → Nytt mønster så snart han dukkar opp i ønsterdialogvindauget. Sjå Del 3.12.5, «Lim inn som nytt mønsterelement».


3.3. Dialogvindauget for MyPaint-penslane		3.5. Dialogvindauget for fargeovergangar