Het is gemakkelijk, tijdens het maken van een foto, om de camera niet helemaal perfect verticaal te houden, wat resulteert in een afbeelding onder een hoek zijn gekanteld. In GIMP is de manier, om dat te repareren, om het gereedschap Draaien te gebruiken. Activeer dat door te klikken op het pictogram ervan in de Gereedschapskist, of door te drukken op Shift+R terwijl u binnen de afbeelding bent. Zorg ervoor dat de gereedschapsopties zichtbaar zijn, en aan de bovenkant, zorg er ook voor dat voor “Transformeren:” de linkerknop (“Laag”) is geselecteerd. Als u dan met de muis klikt binnen de afbeelding en ermee sleept, zult u zien dat er een raster verschijnt dat draait als u sleept. Wanneer het raster juist lijkt te zijn, klik op Draaien of druk op Enter en de afbeelding zal worden gedraaid.

Als het effect niet in een keer goed is kunt u nog een beetje bijdraaien, maar het scherpste resultaat krijgt u door de eerste draaiing ongedaan te maken en de tweede (of derde) goed te doen, omdat iedere draaiing tot gevolg heeft dat de afbeelding iets vervaagt. De meeste beeldpunten moeten immers een niet-geheel aantal punten verplaatst worden, wat leidt tot afrondingen.

Gelukkig verschaft GIMP een andere manier om dat te doen die behoorlijk veel gemakkelijker is te gebruiken: in de gereedschapsopties, voor de richting van Transformeren, kunt u "Corrigerend (achterwaarts)" selecteren. Wanneer u dat doet, in plaats van het raster te draaien om te compenseren voor de fout, kunt u het draaien om uit te lijnen met de fout. Als dit verwarrend lijkt, probeer het en u zult zien dat het vrij rechtdoorzee is.

Na het draaien zijn er wel "gaten" in de hoeken van de afbeelding. Een manier om die op te lossen is ze invullen met de juiste achtergrond, een veel eenvoudiger oplossing is de afbeelding zoveel bij te snijden dat de gaten er buiten vallen. Hoe groter de draaiing hoe meer je moet afsnijden, dus goed opletten bij het fotograferen is toch het mooist.

Bij het fotograferen heb je soms meer, soms minder mogelijkheid om te bepalen hoeveel je op de foto wil zetten. Regelmatig zal een foto beter worden door hem bij te snijden. Ook kan het bijsnijden helpen om de beeldvulling te verbeteren. Een vuistregel om vaak maar niet altijd te volgen is de “regel van derden”, die zegt dat een mooi effect wordt bereikt als het centrale onderwerp van de foto zich op een derde bevindt zowel in de hoogte als in de breedte.

Activeer, om een afbeelding bij te snijden, het gereedschap Bijsnijden in de gereedschapskist, of door te drukken op Shift+C als u binnen de afbeelding bent. Met het gereedschap actief, zal klikken en slepen in de afbeelding een rechthoek van bijsnijden uitvegen. Als alles perfect is, druk op Enter. Opmerking: als Bijgesneden beeldpunten verwijderen in de gereedschapsopties is uitgeschakeld, zal het bijgesneden gedeelte niet uit de afbeelding worden verwijderd, alleen het zichtbare weergavegebied wordt aangepast.

Ondanks alle technische hulpmiddelen zijn digitale foto's regelmatig over- of onderbelicht, of gedeeltelijk niet goed belicht. GIMP heeft allerlei gereedschappen om de kleuren van een afbeelding te verbeteren, van volautomatische bewerkingen tot eindeloos variabele gereedschappen met vele parameters en instellingen. We zullen beginnen met de eenvoudigste.

GIMP geeft u verscheidene geautomatiseerde gereedschappen voor het corrigeren van kleuren. Helaas geven zij gewoonlijk niet de resultaten die u zoekt, maar zij kosten slechts een momentje om uit te proberen en anders geven zij u vaak een idee van enkele eigen mogelijkheden voor de afbeelding. Behalve voor "Automatische niveaus", kunt u deze gereedschappen vinden als u het menupad Kleuren → Auto in het hoofdmenu volgt.

Hier zijn ze met een kleine toelichting:

Dit zijn de geautomatiseerde kleuraanpassingen: als u vindt dat geen ervan de taak goed voor u uitvoert, is het tijd om een van de interactieve gereedschappen voor kleur te proberen. Voor allemaal, behalve een, kunt u toegang daartoe krijgen via Kleuren → Auto in het hoofdmenu.

Het eenvoudigste gereedschap om te gebruiken is het gereedschap Helderheid/Contrast. Het is ook het minst krachtige, maar in veel gevallen doet het alles wat u nodig hebt. Dit gereedschap is vaak nuttig voor afbeeldingen die zijn over- of onderbelicht; het is niet nuttig voor het corrigeren van kleurvegen. Het gereedschap geeft u twee schuifbalken om aan te passen, voor “Helderheid” en “Contrast”. Als u de optie “Voorbeeld” hebt geselecteerd (en bijna zeker dat u dat moet doen), zult u alle wijzigingen die u maakt terugzien in de afbeelding. Wanneer u tevreden bent met de resultaten, druk op Oké en zij zullen worden doorgevoerd. Als u niet de resultaten kunt krijgen waarmee u tevreden bent, druk op Annuleren en de afbeelding zal terugkeren naar zijn vorige staat.

Een wat uitgebreider gereedschap om belichtingsproblemen te benaderen is het Niveaus of Kleurniveaus gereedschap. Dit dialoogscherm ziet er ingewikkeld uit, maar we gebruiken voor dit doel alleen het bovenste deel “Invoerniveaus”. De handleiding voor de rest van het gereedschap vindt u in Gereedschap Niveaus. Maar u kunt ook gewoon de dingen uitproberen en zien hoe het afbeelding scherm reageert. (Zorg dus wel dat het vakje “Voorbeeld” linksonder is aangekruist.)

Een volgend en krachtiger gereedschap om in te zetten is Curves. Met dit gereedschap bewerkt u net als in het vorige de invoer- en uitvoerniveaus, maar nu door de grafiek met de muis te veranderen door punten toe te voegen en verslepen. Met dit gereedschap kunt u alles wat u ook kan met Helderheid/contrast en met Niveaus en meer. Ook voor dit gereedschap is er een Help pagina Curves, maar ga er vooral mee experimenteren.

Een andere heel krachtige manier om helderheid en contrast van de afbeelding variërend aan te passen, voor wat meer gevorderden is een nieuwe laag aanmaken boven die met de foto en in het Lagen dialoogvenster de Modus daarvan op “Vermenigvuldigen” te zetten. Dan fungeert de nieuwe laag als een “belichtingscontrole” voor de foto eronder, waarbij donkerder grijs in het filter zorgt voor een donkerder foto. Door in de nieuwe laag te tekenen kunt u dan selectief gedeeltes van de foto meer belichten. Zorg wel voor een zachte overgang en gebruik vooral grijswaarden, tenzij u de kleuren van de afbeelding ook wil veranderen.

En dan is “Vermenigvuldigen” niet de enige bruikbare modus. In feite kunt u met “Vermenigvuldigen” alleen gedeelten donkerder maken. Het omgekeerde doet u dus met de modus “Delen”, die kan dienen om onderbelichte (delen van) foto's lichter te laten kleuren. Hier is nog een truc om de maximale hoeveelheid detail in alle gedeelten van de afbeelding te bereiken:

Naast “Vermenigvuldigen” en “Delen” kunt u soms nuttige effecten bereiken met een van de andere modussen zoals “Doordrukken”, “Tegenhouden” of “Zacht Licht”. U zult merken dat naarmate u meer mogelijkheden kent het lastiger kiezen wordt.

In onze ervaring, als uw afbeelding kleurvegen heeft — teveel rood, teveel blauw, etc. — is de gemakkelijkste manier om dat te corrigeren het gereedschap Niveaus te gebruiken en niveaus individueel aan te passen in de kanalen rood, groen en blauw. Als dat voor u niet werkt, zou het een poging waard kunnen zijn om het gereedschap Kleurbalans te gebruiken, maar dat is veel moeilijker effectief te gebruiken. (Ze zijn echter heel goed voor het maken van bepaalde typen speciale effecten.)

Soms is het moeilijk te bepalen of u de kleuren nu wel goed hebt aangepast. Een goede objectieve techniek daarvoor is om een paar punten in de foto te vinden die wit of grijs zouden moeten zijn en het Pipet gereedschap (het pictogram met de druppelaar) te gebruiken. Klikt u daarmee op zo'n punt dan ziet u welke kleur het heeft. de rode, groene en blauwe component van die kleur zouden gelijk moeten zijn. Afhankelijk van het resultaat kunt u dan bepalen welke correctie nog nodig is.

Als uw afbeelding is uitgewassen — wat gemakkelijk kan gebeuren als u foto's neemt in helder licht — probeer dan het gereedschap Tint/Verzadiging, dat u drie schuifbalken geeft om te bewerken, voor Tint, Lichtheid en Verzadiging. Verhogen van de verzadiging zal de afbeelding er waarschijnlijk beter uit laten zien. In dezelfde gevallen is het nuttig om tegelijkertijd ook de lichtheid aan te passen. ( “Lichtheid” hier is soortgelijk aan “Helderheid” in het gereedschap Helderheid/Contrast, behalve dat zij worden gevormd uit andere combinaties van de rode, groene en blauwe kanalen.) Het gereedschap Tint/Verzadiging geeft u de optie voor het aanpassen van beperkte subbereiken van kleuren (met de knoppen aan de bovenzijde van het dialoogvenster), maar als u natuurlijk ogende kleuren wilt krijgen, zou u dit in de meeste gevallen moeten vermijden.

Als een foto is gemaakt met weinig licht treedt nog wel eens het omgekeerde probleem op: Teveel verzadiging. Ook in die gevallen kan het gereedschap Tint/verzadiging zijn diensten bewijzen, maar dan door de verzadiging te verminderen in plaats van te vergroten.

Als de camera niet goed scherp gesteld is of beweegt tijdens het fotograferen is het resultaat een vervaagde foto. Als het beeld erg vaag is geworden valt er waarschijnlijk niets meer aan te doen, maar met een beetje vervaging zijn er wel hulpmiddelen om het te verbeteren.

De meest algemeen gebruikte nuttige techniek voor verscherpen van een vervaagde afbeelding is genaamd Verscherpen (Onscherp masker). Ondanks zijn nogal verwarrende naam, die is afgeleid van zijn bron als een techniek die werd gebruikt door ontwikkelaars van film, is zijn resultaat om de afbeelding scherper te maken, niet “onscherp”. Het is een plug-in en u krijgt er toegang toe via Filters → Verbeteren → Verscherpen (Onscherp masker)… in het hoofdmenu. Er zijn twee parameters, “Straal” en “Hoeveelheid”. De standaard waarden werken meestal vrij aardig, dus die zou u als eerste moeten proberen. Verhogen van ofwel de straal of de hoeveelheid verhoogt de sterkte van het effect. Doe echter niet te gek: als u het onscherpe masker te sterk maakt, zal het ruis in de afbeelding versterken en ook het aantal zichtbare artefacten verhogen waar scherpe randen zijn.

In sommige situaties zou u in staat kunnen zijn om nuttige resultaten te verkrijgen door selectief specifieke delen van een afbeelding te verscherpen met het gereedschap Vervagen/Verscherpen uit de gereedschapskist, in de modus "Verscherpen". Dat stelt u in staat in gebieden de scherpte te verhogen door er overheen te tekenen met een penseel. U zou dit echter beperkt moeten gebruiken, of de resultaten zullen er niet erg natuurlijk uitzien: verscherpen verhoogt de uiterlijke scherpte van randen in de afbeelding, maar versterkt ook ruis.

Als u fotografeert bij weinig licht of met een korte sluitertijd zal de camera niet genoeg licht opvangen om een nauwkeurige foto te kunnen maken en ziet het resultaat er korrelig uit. Dat kunt u “verzachten” door de foto wat te vervagen, maar dan verliest u dus wel de scherpte van de foto. Er zijn een paar alternatieven die mogelijk een beter resultaat kunnen geven. Wellicht is het beste, als de korreligheid niet groot is, een filter te gebruiken genaamd Selectieve Gaussiaanse vervaging, met de vervagingsstraal ingesteld op 1 of 2 pixels. Een andere aanpak is het filter Ontspikkelen. Deze heeft een mooie voorbeeldfunctie waardoor u goed kan spelen met de instellingen om het beste resultaat te zoeken. Als de korreligheid te groot is dan zal het echter niet makkelijk zijn om te repareren, behalve met heldhaftige maatregelen (d.i. retoucheren met tekengereedschappen).

Zo heel af en toe heeft u het tegenovergestelde probleem: een afbeelding is te helder. De oplossing is om het een beetje te vervagen: gelukkig is het vervagen van een afbeelding veel gemakkelijker dan het verscherpen ervan. Omdat u het waarschijnlijk niet heel veel wilt vervagen, is de eenvoudigste methode om een van de filters van “Vervagen” te gebruiken, waartoe toegang is te krijgen via Filters → Vervagen uit het hoofdmenu. Dat zal de focus van de afbeelding een beetje verzachten. Als u meer wilt verzachten, herhaal dat gewoon totdat u het resultaat hebt dat u wenst.

Een goed gereedschap voor het verwijderen van stof en ander typen vuiligheid op de lens is het filter Ontspikkelen filter, waartoe toegang is via Filters → Verbeteren → Ontspikkelen… uit het hoofdmenu. Heel belangrijk: om dit filter effectief te gebruiken, moet u beginnen met het maken van een kleine selectie die het artefact en een klein gebied er omheen bevat. De selectie moet klein genoeg zijn, zodat de beeldpunten van het artefact statistisch te onderscheiden zijn van de andere beeldpunten binnen de selectie. Als u probeert Ontspikkelen uit te voeren op de gehele afbeelding, zult u bijna nooit iets bruikbaars krijgen. Als u eenmaal een redelijke selectie hebt gemaakt, activeer Ontspikkelen en bekijk het voorbeeld als u de parameters aanpast. Als u geluk hebt zult u in staat zijn een instelling te vinden die de vuiligheid verwijdert en daarbij het gebied er omheen minimaal beïnvloedt. Hoe meer de vuiligheid eruit springt ten opzichte van het gebied er omheen, hoe beter uw resultaten waarschijnlijk zullen zijn. Als dit voor u niet werkt, zou het het misschien waard zijn om het filter te annuleren, een andere selectie te maken en opnieuw te proberen.

Hebt u meerdere vlekken in het beeld dan moet u ze allemaal apart op deze manier bewerken. (En de lens nakijken.)

De meest nuttige methode voor het verwijderen van ongewenste “vuiligheid” uit een afbeelding is het gereedschap Klonen , dat u in staat stelt over een deel van de afbeelding heen te tekenen met gegevens van beeldpunten die afkomstig zijn uit een ander deel (of zelfs uit een andere afbeelding). De truc om het gereedschap Klonen effectief te gebruiken is om in staat te zijn een ander deel van de afbeelding te vinden dat kan worden gebruikt om over het ongewenste deel “te kopiëren”: als het omringende gebied van het ongewenste object heel veel afwijkt van de rest van de afbeelding, zult u niet veel geluk hebben. Als u bijvoorbeeld een prachtige strandscene hebt, met een nare persoon die over het strand loopt en die u weg wilt teleporteren, zult u waarschijnlijk in staat zijn een leeg deel van het strand te vinden dat lijkt op het gedeelte waarop die persoon loopt en dat gebruiken om over die persoon heen te klonen. Het is nogal verbazingwekkend hoe natuurlijk de resultaten eruit kunnen zien als deze techniek goed werkt.

Zie de help pagina over Klonen voor meer uitleg. Klonen is een kunst die u in de vingers moet krijgen door veel te oefenen.

Een ander gereedschap dat op het klonen lijkt maar slimmer is het Repareren dat ook rekening houdt met de omgeving van de bestemming. Een typisch gebruik van repareren is om rimpels en dergelijke onvolkomenheden in afbeeldingen te verwijderen.

In sommige gevallen kunt u heel goed uitkomen door het gewraakte onderwerp simpelweg uit de afbeelding te knippen en een plug-in genaamd “Resynthesizer” te gebruiken om de leegte te vullen. Die plug-in wordt niet standaard met GIMP meegeleverd, maar kan worden gevonden op de website van de auteur, [PLUGIN-RESYNTH].

Wanneer u een foto met flitslicht neemt van iemand die direct naar de camera kijkt, kan de iris van het oog het licht van de flits terugkaatsen naar de camera op zo'n manier dat het lijkt dat het oog helder rood is: dit effect wordt “rode ogen” genoemd en ziet er erg bizar uit. Veel moderne camera's hebben speciale modi voor flitsen die rode ogen minimaliseren, maar zij werken alleen als u ze gebruikt en zelfs dan werken zij niet altijd perfect. Interessant genoeg treedt hetzelfde effect op bij dieren, maar de ogen zouden ook andere kleuren weer kunnen geven, zoals groen.

GIMP verschaft een speciaal filter voor rode ogen verwijderen. Maak een selectie met een van de gereedschappen voor selectie van het rode gedeelte van het oog en kies dan het filter “Rode ogen verwijderen”. U moet misschien een beetje friemelen met de schuifbalk voor de drempel om de juiste kleur te krijgen.

In welk bestandsformaat moet u het werk opslaan en in welke afmetingen? Dat is afhankelijk van waarvoor u de afbeelding (mogelijk) wil gebruiken.

Zie verder de sectie over Bestandsformaten voor meer informatie.

U drukt foto's af vanuit het hoofdmenu met Bestand → Afdrukken…. Het is echter heel nuttig om enkele elementaire concepten te onthouden om enkele onplezierige verrassingen te voorkomen bij het bekijken van het resultaat, of om ze te repareren als zij optreden. U moet altijd onthouden:

Als consequentie daarvan, voor het afdrukken, ga naar Afbeelding → Afdrukgrootte… en kies een handige grootte voor de uitvoer in het vak “Afdrukgrootte” en pas ofwel de grootte of de resolutie aan. Het symbool geeft aan dat beide waarden zijn gekoppeld. U kunt de resolutie X en Y van elkaar loskoppelen door te klikken op dat symbool, maar het is riskant. Slechts enkele printers ondersteunen verschillende resoluties X vs. Y.

Laatste aanbeveling: denk eraan te controleren of de afbeelding binnen de kantlijnen van de printer en het papier past en of hij gecentreerd wordt of juist niet.

Moderne digitale camera's voegen een hele set gegevens toe aan de afbeelding over de instellingen en omstandigheden waarmee de foto gemaakt is. Deze gegevens worden in het JPEG en TIFF formaat opgenomen in een vaste structuur die EXIF wordt genoemd. GIMP kan de EXIF gegevens bewaren, mits de benodigde programmabibliotheek, “libexif”, op jouw systeem beschikbaar is. Bij het opslaan van de afbeelding in een van deze formaten zal GIMP dan ook vragen of u de gegevens mee wil opslaan, en als u instemt deze gegevens ongewijzigd overnemen van het origineel. Inhoudelijk is dat niet helemaal terecht (sommige gegevens kunnen inmiddels door GIMP zijn veranderd ).

Als u de inhoud van de EXIF-gegevens zou willen zien, dan kunt u de plug-in metadata-viewer gebruiken. U krijgt er toegang toe via Afbeelding → Metadata → Metagegevens bekijken uit het hoofdmenu.